Elektrostatik toz boya öncesi yüzeye uygulanan önişlemin kalitesi, boya tabakasının ömrünü etkileyen en önemli faktördür. Boya tabakası herhangi bir nedenle dış etkenlere (darbe, sıcaklık farkı, havanın nemi vs) uğrasa
bile, iyi bir yüzey işleminden geçmiş olan alüminyum korozyondan daha az etkilenir. Kromatlama, alüminyum yüzeyler için boya altı olarak uygulanan kaplama işlemidir. Daldırma veya püskürtme olarak uygulama sonucunda 0,2 – 2,0 gr/m² lik kaplama meydana gelir. Kaplama kalınlığı tamamen ürüne, konsantrasyona, süreye, sıcaklığa ve pH a bağlıdır. Gereken parametrelerin dışına çıkıldığında kaplama kalınlığı ve kalitede
değişiklikler olacaktır. Fazla kaplama kalınlığı, sanılanın aksine kaliteyi arttırmaz. Yaygın olarak Sarı Kromat (krom+6), Yeşil Kromat (krom+3), Şeffaf Kromat (krom+3) ve Kromsuz Kromat şeklindedir. Alüminyum
Kromatlama işlemi yapıldıktan sonra deiyonize su ile durulama kaliteyi pozitif yönde etkileyecektir. Kaliteyi etkileyen diğer bir etken da durulama banyolarıdır. Farklı kimyasallar içeren alüminyum kromat prosesi
hattındaki ara durulamalar ne kadar sıklıkla yenilenirse kimyasal taşınımı az olacak ve banyo değerleri optimum seviyede kalacaktır. Durulanan parçalar maksimum 70ºC lik kurutma fırınlarında kurutulmalıdır.
Elektrostatik toz boya uygulanacak alüminyum parçalar boyandıktan sonra pişirme fırınlarına alınır ve bu fırınlarda 200ºC de 10 ila 15 dakika arası fırınlanır.
1-Sarı Kromat
Sarı Kromat en çok kullanılan kromatlama kimyasalıdır. Alüminyum üzerine açık sarıdan altın rengine kadar bir renk aralığında kromat filmi kaplar.Alüminyum yüzeye kaplanan bu kromat filmi, boyanın yapışma
kabiliyetini ve korozyon direncini arttırarak olumsuz dış etkilere karşı kuvvetli bir koruma sağlar. Oda sıcaklığı kromat kaplama için gerekli olan sıcaklıktır. Düşük sıcaklıkta kaplama hızı doğal olarak düşecektir. Bu
yüzden, aşırı soğuk ortamlarda kromat banyosunun ısıtılması gerekir. Malzemenin üzerine kaplanan kromatın ağırlığı 0,2 – 2,0 gr/m² arasındadır. En uygun kaplama ağırlığı 0,2 – 1,0 gr/m² dir. Daha fazla
kaplama ağırlığı kırılganlığa sebep olduğundan genelde tercih edilmez.
Sarı kromat proses hattında dikkat edilecek parametreler şunlardır :
Sıcaklık
* pH
* Konsantrasyon
* Süre
Sarı kromatlama işleminde banyo kurulum konsantrasyonu kullanılan ürüne göre %0.5 – %5 arası olabilir. Bu aradaki fark malzemenin toz veya sıvı olmasından, ürünün yapısından ve kullanıcı tercihlerinden kaynaklanır.
Granül haldeki toz kromat, banyo kurulum ve eklemelerinde, su ile seyreltilerek ilave edilmelidir. Sıvı kromat ise banyoya direkt olarak uygulanabilir. Kullanım esnasında, toz ve sıvı ürünler arasındaki fark, ilave
şekilleri ve konsantrasyonlarıdır. Kromat prosesinde süre önemli bir parametredir. Alüminyum malzemeler banyo içerisinde 15 sn. ile 5 dk. arasında kromatlamaya tabi tutulur. Konsantrasyon düşük veya pH
yüksekse süre uzatılarak istenilen kromat kalitesi yakalanabilir. Sarı kromat banyolarında pH 1.3 – 2.0 arasında olmalıdır. Banyonun pH ı sürekli yükselme eğilimindedir. Banyo kuruluşunda ve daha sonraki
eklemelerde pH genelde istenilen aralıktadır. Eğer pH uygun aralığın üstündeyse nitrik asit ilaveleri ile istenilen seviyeye çekilmelidir. Krom +6 olarak kaplama yapan sarı kromat ın en önemli özelliği ise
kendini boya altında yenileyebilmesidir.Yani boya altındaki kromat kaplama dışardan herhangi bir darbe aldığında kendini onarabilir ve korozyona karşı ciddi bir avantaj sağlar.
2-Yeşil Kromat
Yeşil kromat kaplama aynı zamanda krom fosfat kaplama olarak da adlandırılır.Ürün sıvı formda olup ana ürün ve hızlandırıcısı olarak çift komponentlidir. Alüminyum yüzeye yapılan kaplama (krom +3) kalınlığı
arttıkça açık yeşilden koyu yeşile doğru bir renk oluşmaya başlar. Dikkat edilmesi gereken durum, bu yeşil kaplamanın yüzeye homojen olarak dağılmasıdır. Alüminyum kaplama üzerindeki renk ve homojenlik
alüminyum malzemenin kalitesine göre farklılık gösterebilir. Yeşil kromat prosesi için oda sıcaklığı uygundur. Düşük sıcaklıklarda kaplama hızı
azalacağından banyoyu ısıtmak gerekebilir. Kaplama kalınlığı 0.4 – 1.2 gr/m² arasında olmalıdır. Banyonun ideal pH aralığı ise 1.5 – 1.9 dur. Bu değerlerin dışına çıkılırsa kaplama kalitesinde farklılıklar gözlenir. Yeşil
kromat banyosunu kendisi krom+6 olsa bile yapmış olduğu kaplama krom+3 tür.Boya altında yüksek bir boya tutunma ve korozyon direnci sağlar. Proses daldırma veya püskürtme olarak uygulanabilir.
3-Şeffaf Kromat
Şeffaf kromat başta alüminyum jant sanayi olmak üzere dekoratif amaçlı olarak da kullanılır. Yeşil kromat ile arasında konsantrasyon ve süre farklılıkları vardır. Proses, hem daldırma hem de püskürtme olarak
çalışabilir. Üzerindeki renk şeffaf olduğu için kaplamanın olup olmadığına kara vermek zor olabilir. Bu nedenle prosesin şartlarına dikkat etmek gerekir.Kromat kaplama yapılmamış alüminyum yüzey ile
karşılaştırıldığında aradaki fark yüzeyde matlaşma olarak kendini belli edecektir. Banyo kuruluşunda, yeşil kromatta kullanılan kimyasal ürünlerin aynıları kullanılır. Fakat konsantrasyon daha düşük ve süre daha azdır.
Şeffaf kromatlama işleminde önemli parametreler sıcaklık, konsantrasyon, süre ve pH dır. Oda sıcaklığı kaplamanın gerçekleşmesi için yeterlidir. Konsantrasyon, yeşil kromata oranla daha düşüktür. 0.5 – 5 dakikalık süre
daldırma prosesi için yeterlidir. Düşük konsantrasyon ve sıcaklıkta bu süre uzayacaktır. Püskürtme kromat kaplama testlerinde ise uygulama süresi daha düşüktür.
Şeffaf kromat banyosunun kendisi krom +6 olsa bile yapmış olduğu kaplama krom +3 olacaktır.
